{{toaster text}}
Aménorrhée
<table><tbody><tr><td><strong>Sommaire</td></strong></tr><tr><td><a href="#refer1">Démarche diagnostique<svg width="8" height="14" viewBox="0 0 8 14" fill="none" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg"><path d="M1 13L7 7L1 1" stroke="#0C0E16" stroke-opacity="0.6" stroke-width="2" stroke-linecap="round" stroke-linejoin="round"/></svg></a><br/><a href="#refer2">Étiologies principales<svg width="8" height="14" viewBox="0 0 8 14" fill="none" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg"><path d="M1 13L7 7L1 1" stroke="#0C0E16" stroke-opacity="0.6" stroke-width="2" stroke-linecap="round" stroke-linejoin="round"/></svg></a><br /><a href="#redac_and_ref">Sources et recommandations<svg width="8" height="14" viewBox="0 0 8 14" fill="none" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg"><path d="M1 13L7 7L1 1" stroke="#0C0E16" stroke-opacity="0.6" stroke-width="2" stroke-linecap="round" stroke-linejoin="round"/></svg></a></td></tr></tbody></table>
<table cellpadding="5" id="refer1"><caption>Tableau 1 - Démarche diagnostique</caption><tbody><tr><th colspan="2">Diagnostic positif</th></tr><tr><td colspan="2"><p><strong>Absence de règles chez une patiente en âge d'être réglée :</strong></p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="af49b2dd-7fbd-b926-8bd1-e7d735e72d34" data-wf-id='["af49b2dd-7fbd-b926-8bd1-e7d735e72d34"]'>Aménorrhée primaire : absence d'apparition des premières règles (ménarche) à 16 ans,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="792f3c3a-7da7-14be-c16a-f03808dc07b3" data-wf-id='["792f3c3a-7da7-14be-c16a-f03808dc07b3"]'>Aménorrhée secondaire : absence de règle durant au moins 3 mois chez une patiente antérieurement réglée.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2">Aménorrhée sans caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Biologique</strong><br/><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/bilan-hormonal-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="0d3023e0-474a-5a27-5ffc-66f802d85a09" data-wf-id='["0d3023e0-474a-5a27-5ffc-66f802d85a09"]'>β-<abbr data-tooltip="Hormone chorionique gonadotrope">HCG</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Bilan hormonal :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Estradiol.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Imagerie</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Radiographie de la main (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/age-osseux-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :<ul><li>Sésamoïdes du pouce absent = retard pubertaire,</li><li>Sésamoïdes du pouce présent = impubérisme.</li></ul></li><li>Échographie pelvienne (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/echographie-pelvienne-femme-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</li></ul></td></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>2<sup>ème</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>Si <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> normale :<ul><li>Rechercher une dénutrition,</li><li>Conseil génétique (syndrome de Kallmann : association à une anosmie).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Insuffisance ovarienne précoce : conseil génétique + recherche anticorps anti-<abbr data-tooltip="Thyroperoxydase">TPO</abbr> +/- anticorps anti 21 hydroxylase (non remboursé, env. 65 euros) (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-insuffisance-ovarienne-precoce-auto-immune-diagnostic" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>). À noter que les anticorps anti-ovariens ne sont ni sensibles ni spécifiques,</li><li>Syndrome de Turner : conseil génétique et caryotype 45X ou mosaïque 45X/46XX.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align: center;">Aménorrhée avec caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Biologique</strong><br/><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-avec-caracteres-sexuels-secondaires-bilan-biologique-de-1ere-intention" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>β-<abbr data-tooltip="Hormone chorionique gonadotrope">HCG</abbr>,</li><li>Bilan hormonal (à faire au 3<sup>ème</sup> jour de l'hémorragie de privation en cas de test aux progestatifs) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Estradiol,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Testostéronémie</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Prolactinémie : en l’absence de médicament pouvant induire un hyperprolactinémie (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/diagnostic-et-prise-en-charge-de-lhyperprolactinemie" rel="noopener" target="_blank">liste</a>, <abbr data-tooltip="Société française d'endocrinologie">SFE</abbr>),</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Imagerie</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Échographie pelvienne (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/echographie-pelvienne-femme-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>+/- <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> pelvienne en cas de doute à l'échographie</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Si virilisation</strong></td><td style="text-align: left;">Bilan hormonal (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/biologie-amenorrhee-avec-virilisation" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) : <ul><li>17OH-progestérone,</li><li>Testostéronémie,</li><li><abbr data-tooltip="Stéroïde dihydroépiandrostérone">SDHEA</abbr>,</li><li>Delta4-androstènedione.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Examens d'utilité discutée</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="006e05b1-eabc-1593-5f13-d567932db44c" data-wf-id='["006e05b1-eabc-1593-5f13-d567932db44c"]'>Courbe de température (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/courbe-de-temperature" rel="noopener" target="_blank">PDF</a>),</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Test aux progestatifs (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/test-aux-progestatifs" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Après vérification de l'intégrité anatomique de l'utérus et du vagin,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Dosage de la <abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, de la <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> et du taux d'œstradiol au 3<sup>ème</sup> jour de l'hémorragie de privation (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/bilan-hormonal-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="5affe8da-dedf-1c8a-f4c1-70aefa9216e3" data-wf-id='["5affe8da-dedf-1c8a-f4c1-70aefa9216e3"]'>Test aux progestatifs normal (hémorragie de privation dans les 2 jours suivant l'arrêt des progestatifs) = endomètre normal et réceptif + Estradiol endogène suffisant + bon fonctionnement hypothalamo-hypophysaire (mais ne permet pas l'évaluation du pic de <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>2<sup>ème</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Insuffisance ovarienne précoce : conseil génétique + recherche anticorps anti-<abbr data-tooltip="Thyroperoxydase">TPO</abbr> +/- anticorps anti 21 hydroxylase (non remboursé, env. 65 euros) (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-insuffisance-ovarienne-precoce-auto-immune-diagnostic" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>). À noter que les anticorps anti-ovariens ne sont ni sensibles ni spécifiques,</li><li>Syndrome de Turner : conseil génétique et caryotype 45X ou mosaïque 45X/46XX.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></td><td style="text-align: left;"> <ul><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>Si <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> normale :<ul><li>Rechercher une dénutrition,</li><li>Stress.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Prolactine ↗</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Éliminer une cause médicamenteuse (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/diagnostic-et-prise-en-charge-de-lhyperprolactinemie" rel="noopener" target="_blank">liste</a>, <abbr data-tooltip="Société française d'endocrinologie">SFE</abbr>),</li><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>).</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Autres</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li><abbr data-tooltip="Thyroid stimulating hormone">TSH</abbr>,</li><li>Recherche de maladie de Cushing.</li></ul></td></tr></tbody></table><p> </p><table cellpadding="5" id="refer2"><caption>Tableau 2 - Principales étiologies</caption><tbody><tr><th colspan="2">Aménorrhée sans caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2"><strong>Retard pubertaire</strong> (le plus fréquent) : sésamoïdes du pouce absents.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗</strong></td><td><p>Causes périphériques :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6" data-wf-id='["c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6"]' style="text-align: left;">Syndrome de Turner ++, ou autre dysgénésie gonadique,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6" data-wf-id='["c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6"]'>Altérations ovariennes secondaires à un traitement agressif ou à une maladie auto-immune.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘</strong></td><td><p>Causes centrales :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Atteinte hypothalamo-hypophysaire,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Syndrome de Kallman,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Sport intense,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Anorexie mentale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Autres causes endocriniennes.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2">Aménorrhée avec caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2"><strong>Grossesse+++</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales<br/>Estradiol normale</strong></td><td><p>Causes anatomiques +++ :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="a4adb766-2f27-9d68-a8c6-fd02c504c270" data-wf-id='["a4adb766-2f27-9d68-a8c6-fd02c504c270"]'>Imperforation hyménéale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Aplasie utérine et/ou vaginale (conseil génétique et caryotype) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Agénésie müllérienne (carytotype, 46 XX),</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Anomalie sévère de la biosynthèse ou de la réceptivité aux androgènes (testostéronémie élevée, caryotype 46, XY),</li></ul></li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="481b6175-626a-cf5a-00a9-15451958db33" data-wf-id='["481b6175-626a-cf5a-00a9-15451958db33"]'>Tuberculose génitale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="bad8584d-ad3b-be2f-dded-044668c5a390" data-wf-id='["bad8584d-ad3b-be2f-dded-044668c5a390"]'>Sténose du col utérin,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="0914a7d5-d669-8378-6609-7e537a8d32b8" data-wf-id='["0914a7d5-d669-8378-6609-7e537a8d32b8"]'>Synéchies utérines.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><p> Causes périphériques<strong> :</strong></p><ul><li>Testicules féminisants ++ (caryotype 46,XY),</li><li>Insuffisance ovarienne prématurée :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Diagnostic = <abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr> > 40 <abbr data-tooltip="Unité internationale">UI</abbr>/L sur 2 dosages à 1 mois d'intervalle,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Étiologies :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Iatrogène,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Auto-immune,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Génétique,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Idiopathique.</li></ul></li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><p><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></p></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Prolactine ↗ : <ul><li>Adénome hyposphysaire à prolactine,</li><li>Médicaments,</li><li>Tumeur comprimant l'axe hypothalamo-hypophysaire,</li></ul></li><li>Prolactine normale ou ↘ :<br/><ul><li>Atteinte hypothalamo-hypophysaire,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Sport intense,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'><strong>Dénutrition, anorexie mentale</strong>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Autres causes endocriniennes (dysthyroïdie, Cushing...).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align: center;"><strong>Aménorrhée avec virilisation des caractères sexuels secondaires</strong></th></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Hyperplasie congénitale des surrénales</strong></td><td><strong>↗</strong> 17-OH progestérone.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Tumeur virilisante de l'ovaire</strong></td><td><strong>↗ </strong>Testostérone.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Tumeur virilisante des surrénales</strong></td><td><strong>↗ </strong><abbr data-tooltip="Stéroïde dihydroépiandrostérone">SDHEA</abbr>.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Syndrome des ovaires polykystiques</strong></td><td>Voir <a href="https://www.ordotype.fr/pathologies/syndrome-des-ovaires-polykystiques" rel="noopener" target="_blank">fiche</a></td></tr></tbody></table>
<table cellpadding="5" id="refer1"><caption>Tableau 1 - Démarche diagnostique</caption><tbody><tr><th colspan="2">Diagnostic positif</th></tr><tr><td colspan="2"><p><strong>Absence de règles chez une patiente en âge d'être réglée :</strong></p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="af49b2dd-7fbd-b926-8bd1-e7d735e72d34" data-wf-id='["af49b2dd-7fbd-b926-8bd1-e7d735e72d34"]'>Aménorrhée primaire : absence d'apparition des premières règles (ménarche) à 16 ans,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="792f3c3a-7da7-14be-c16a-f03808dc07b3" data-wf-id='["792f3c3a-7da7-14be-c16a-f03808dc07b3"]'>Aménorrhée secondaire : absence de règle durant au moins 3 mois chez une patiente antérieurement réglée.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2">Aménorrhée sans caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Biologique</strong><br/><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/bilan-hormonal-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="0d3023e0-474a-5a27-5ffc-66f802d85a09" data-wf-id='["0d3023e0-474a-5a27-5ffc-66f802d85a09"]'>β-<abbr data-tooltip="Hormone chorionique gonadotrope">HCG</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Bilan hormonal :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Estradiol.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Imagerie</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Radiographie de la main (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/age-osseux-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :<ul><li>Sésamoïdes du pouce absent = retard pubertaire,</li><li>Sésamoïdes du pouce présent = impubérisme.</li></ul></li><li>Échographie pelvienne (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/echographie-pelvienne-femme-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</li></ul></td></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>2<sup>ème</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>Si <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> normale :<ul><li>Rechercher une dénutrition,</li><li>Conseil génétique (syndrome de Kallmann : association à une anosmie).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Insuffisance ovarienne précoce : conseil génétique + recherche anticorps anti-<abbr data-tooltip="Thyroperoxydase">TPO</abbr> +/- anticorps anti 21 hydroxylase (non remboursé, env. 65 euros) (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-insuffisance-ovarienne-precoce-auto-immune-diagnostic" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>). À noter que les anticorps anti-ovariens ne sont ni sensibles ni spécifiques,</li><li>Syndrome de Turner : conseil génétique et caryotype 45X ou mosaïque 45X/46XX.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align: center;">Aménorrhée avec caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Biologique</strong><br/><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-avec-caracteres-sexuels-secondaires-bilan-biologique-de-1ere-intention" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>β-<abbr data-tooltip="Hormone chorionique gonadotrope">HCG</abbr>,</li><li>Bilan hormonal (à faire au 3<sup>ème</sup> jour de l'hémorragie de privation en cas de test aux progestatifs) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Estradiol,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Testostéronémie</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Prolactinémie : en l’absence de médicament pouvant induire un hyperprolactinémie (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/diagnostic-et-prise-en-charge-de-lhyperprolactinemie" rel="noopener" target="_blank">liste</a>, <abbr data-tooltip="Société française d'endocrinologie">SFE</abbr>),</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Imagerie</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Échographie pelvienne (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/echographie-pelvienne-femme-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>+/- <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> pelvienne en cas de doute à l'échographie</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Si virilisation</strong></td><td style="text-align: left;">Bilan hormonal (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/biologie-amenorrhee-avec-virilisation" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) : <ul><li>17OH-progestérone,</li><li>Testostéronémie,</li><li><abbr data-tooltip="Stéroïde dihydroépiandrostérone">SDHEA</abbr>,</li><li>Delta4-androstènedione.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Examens d'utilité discutée</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="006e05b1-eabc-1593-5f13-d567932db44c" data-wf-id='["006e05b1-eabc-1593-5f13-d567932db44c"]'>Courbe de température (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/courbe-de-temperature" rel="noopener" target="_blank">PDF</a>),</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Test aux progestatifs (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/test-aux-progestatifs" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Après vérification de l'intégrité anatomique de l'utérus et du vagin,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Dosage de la <abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, de la <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> et du taux d'œstradiol au 3<sup>ème</sup> jour de l'hémorragie de privation (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/bilan-hormonal-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="5affe8da-dedf-1c8a-f4c1-70aefa9216e3" data-wf-id='["5affe8da-dedf-1c8a-f4c1-70aefa9216e3"]'>Test aux progestatifs normal (hémorragie de privation dans les 2 jours suivant l'arrêt des progestatifs) = endomètre normal et réceptif + Estradiol endogène suffisant + bon fonctionnement hypothalamo-hypophysaire (mais ne permet pas l'évaluation du pic de <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>2<sup>ème</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Insuffisance ovarienne précoce : conseil génétique + recherche anticorps anti-<abbr data-tooltip="Thyroperoxydase">TPO</abbr> +/- anticorps anti 21 hydroxylase (non remboursé, env. 65 euros) (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-insuffisance-ovarienne-precoce-auto-immune-diagnostic" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>). À noter que les anticorps anti-ovariens ne sont ni sensibles ni spécifiques,</li><li>Syndrome de Turner : conseil génétique et caryotype 45X ou mosaïque 45X/46XX.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></td><td style="text-align: left;"> <ul><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>Si <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> normale :<ul><li>Rechercher une dénutrition,</li><li>Stress.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Prolactine ↗</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Éliminer une cause médicamenteuse (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/diagnostic-et-prise-en-charge-de-lhyperprolactinemie" rel="noopener" target="_blank">liste</a>, <abbr data-tooltip="Société française d'endocrinologie">SFE</abbr>),</li><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>).</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Autres</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li><abbr data-tooltip="Thyroid stimulating hormone">TSH</abbr>,</li><li>Recherche de maladie de Cushing.</li></ul></td></tr></tbody></table><p> </p><table cellpadding="5" id="refer2"><caption>Tableau 2 - Principales étiologies</caption><tbody><tr><th colspan="2">Aménorrhée sans caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2"><strong>Retard pubertaire</strong> (le plus fréquent) : sésamoïdes du pouce absents.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗</strong></td><td><p>Causes périphériques :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6" data-wf-id='["c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6"]' style="text-align: left;">Syndrome de Turner ++, ou autre dysgénésie gonadique,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6" data-wf-id='["c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6"]'>Altérations ovariennes secondaires à un traitement agressif ou à une maladie auto-immune.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘</strong></td><td><p>Causes centrales :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Atteinte hypothalamo-hypophysaire,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Syndrome de Kallman,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Sport intense,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Anorexie mentale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Autres causes endocriniennes.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2">Aménorrhée avec caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2"><strong>Grossesse+++</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales<br/>Estradiol normale</strong></td><td><p>Causes anatomiques +++ :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="a4adb766-2f27-9d68-a8c6-fd02c504c270" data-wf-id='["a4adb766-2f27-9d68-a8c6-fd02c504c270"]'>Imperforation hyménéale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Aplasie utérine et/ou vaginale (conseil génétique et caryotype) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Agénésie müllérienne (carytotype, 46 XX),</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Anomalie sévère de la biosynthèse ou de la réceptivité aux androgènes (testostéronémie élevée, caryotype 46, XY),</li></ul></li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="481b6175-626a-cf5a-00a9-15451958db33" data-wf-id='["481b6175-626a-cf5a-00a9-15451958db33"]'>Tuberculose génitale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="bad8584d-ad3b-be2f-dded-044668c5a390" data-wf-id='["bad8584d-ad3b-be2f-dded-044668c5a390"]'>Sténose du col utérin,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="0914a7d5-d669-8378-6609-7e537a8d32b8" data-wf-id='["0914a7d5-d669-8378-6609-7e537a8d32b8"]'>Synéchies utérines.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><p> Causes périphériques<strong> :</strong></p><ul><li>Testicules féminisants ++ (caryotype 46,XY),</li><li>Insuffisance ovarienne prématurée :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Diagnostic = <abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr> > 40 <abbr data-tooltip="Unité internationale">UI</abbr>/L sur 2 dosages à 1 mois d'intervalle,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Étiologies :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Iatrogène,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Auto-immune,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Génétique,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Idiopathique.</li></ul></li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><p><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></p></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Prolactine ↗ : <ul><li>Adénome hyposphysaire à prolactine,</li><li>Médicaments,</li><li>Tumeur comprimant l'axe hypothalamo-hypophysaire,</li></ul></li><li>Prolactine normale ou ↘ :<br/><ul><li>Atteinte hypothalamo-hypophysaire,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Sport intense,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'><strong>Dénutrition, anorexie mentale</strong>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Autres causes endocriniennes (dysthyroïdie, Cushing...).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align: center;"><strong>Aménorrhée avec virilisation des caractères sexuels secondaires</strong></th></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Hyperplasie congénitale des surrénales</strong></td><td><strong>↗</strong> 17-OH progestérone.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Tumeur virilisante de l'ovaire</strong></td><td><strong>↗ </strong>Testostérone.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Tumeur virilisante des surrénales</strong></td><td><strong>↗ </strong><abbr data-tooltip="Stéroïde dihydroépiandrostérone">SDHEA</abbr>.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Syndrome des ovaires polykystiques</strong></td><td>Voir <a href="https://www.ordotype.fr/pathologies/syndrome-des-ovaires-polykystiques" rel="noopener" target="_blank">fiche</a></td></tr></tbody></table>
<table cellpadding="5" id="refer1"><caption>Tableau 1 - Démarche diagnostique</caption><tbody><tr><th colspan="2">Diagnostic positif</th></tr><tr><td colspan="2"><p><strong>Absence de règles chez une patiente en âge d'être réglée :</strong></p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="af49b2dd-7fbd-b926-8bd1-e7d735e72d34" data-wf-id='["af49b2dd-7fbd-b926-8bd1-e7d735e72d34"]'>Aménorrhée primaire : absence d'apparition des premières règles (ménarche) à 16 ans,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="792f3c3a-7da7-14be-c16a-f03808dc07b3" data-wf-id='["792f3c3a-7da7-14be-c16a-f03808dc07b3"]'>Aménorrhée secondaire : absence de règle durant au moins 3 mois chez une patiente antérieurement réglée.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2">Aménorrhée sans caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Biologique</strong><br/><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/bilan-hormonal-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="0d3023e0-474a-5a27-5ffc-66f802d85a09" data-wf-id='["0d3023e0-474a-5a27-5ffc-66f802d85a09"]'>β-<abbr data-tooltip="Hormone chorionique gonadotrope">HCG</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Bilan hormonal :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Estradiol.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Imagerie</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Radiographie de la main (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/age-osseux-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :<ul><li>Sésamoïdes du pouce absent = retard pubertaire,</li><li>Sésamoïdes du pouce présent = impubérisme.</li></ul></li><li>Échographie pelvienne (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/echographie-pelvienne-femme-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</li></ul></td></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>2<sup>ème</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>Si <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> normale :<ul><li>Rechercher une dénutrition,</li><li>Conseil génétique (syndrome de Kallmann : association à une anosmie).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Insuffisance ovarienne précoce : conseil génétique + recherche anticorps anti-<abbr data-tooltip="Thyroperoxydase">TPO</abbr> +/- anticorps anti 21 hydroxylase (non remboursé, env. 65 euros) (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-insuffisance-ovarienne-precoce-auto-immune-diagnostic" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>). À noter que les anticorps anti-ovariens ne sont ni sensibles ni spécifiques,</li><li>Syndrome de Turner : conseil génétique et caryotype 45X ou mosaïque 45X/46XX.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align: center;">Aménorrhée avec caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Biologique</strong><br/><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-avec-caracteres-sexuels-secondaires-bilan-biologique-de-1ere-intention" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>β-<abbr data-tooltip="Hormone chorionique gonadotrope">HCG</abbr>,</li><li>Bilan hormonal (à faire au 3<sup>ème</sup> jour de l'hémorragie de privation en cas de test aux progestatifs) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Estradiol,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Testostéronémie</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Prolactinémie : en l’absence de médicament pouvant induire un hyperprolactinémie (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/diagnostic-et-prise-en-charge-de-lhyperprolactinemie" rel="noopener" target="_blank">liste</a>, <abbr data-tooltip="Société française d'endocrinologie">SFE</abbr>),</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Imagerie</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Échographie pelvienne (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/echographie-pelvienne-femme-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>+/- <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> pelvienne en cas de doute à l'échographie</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Si virilisation</strong></td><td style="text-align: left;">Bilan hormonal (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/biologie-amenorrhee-avec-virilisation" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) : <ul><li>17OH-progestérone,</li><li>Testostéronémie,</li><li><abbr data-tooltip="Stéroïde dihydroépiandrostérone">SDHEA</abbr>,</li><li>Delta4-androstènedione.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Examens d'utilité discutée</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="006e05b1-eabc-1593-5f13-d567932db44c" data-wf-id='["006e05b1-eabc-1593-5f13-d567932db44c"]'>Courbe de température (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/courbe-de-temperature" rel="noopener" target="_blank">PDF</a>),</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Test aux progestatifs (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/test-aux-progestatifs" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Après vérification de l'intégrité anatomique de l'utérus et du vagin,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Dosage de la <abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, de la <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> et du taux d'œstradiol au 3<sup>ème</sup> jour de l'hémorragie de privation (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/bilan-hormonal-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="5affe8da-dedf-1c8a-f4c1-70aefa9216e3" data-wf-id='["5affe8da-dedf-1c8a-f4c1-70aefa9216e3"]'>Test aux progestatifs normal (hémorragie de privation dans les 2 jours suivant l'arrêt des progestatifs) = endomètre normal et réceptif + Estradiol endogène suffisant + bon fonctionnement hypothalamo-hypophysaire (mais ne permet pas l'évaluation du pic de <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>2<sup>ème</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Insuffisance ovarienne précoce : conseil génétique + recherche anticorps anti-<abbr data-tooltip="Thyroperoxydase">TPO</abbr> +/- anticorps anti 21 hydroxylase (non remboursé, env. 65 euros) (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-insuffisance-ovarienne-precoce-auto-immune-diagnostic" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>). À noter que les anticorps anti-ovariens ne sont ni sensibles ni spécifiques,</li><li>Syndrome de Turner : conseil génétique et caryotype 45X ou mosaïque 45X/46XX.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></td><td style="text-align: left;"> <ul><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>Si <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> normale :<ul><li>Rechercher une dénutrition,</li><li>Stress.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Prolactine ↗</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Éliminer une cause médicamenteuse (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/diagnostic-et-prise-en-charge-de-lhyperprolactinemie" rel="noopener" target="_blank">liste</a>, <abbr data-tooltip="Société française d'endocrinologie">SFE</abbr>),</li><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>).</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Autres</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li><abbr data-tooltip="Thyroid stimulating hormone">TSH</abbr>,</li><li>Recherche de maladie de Cushing.</li></ul></td></tr></tbody></table><p> </p><table cellpadding="5" id="refer2"><caption>Tableau 2 - Principales étiologies</caption><tbody><tr><th colspan="2">Aménorrhée sans caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2"><strong>Retard pubertaire</strong> (le plus fréquent) : sésamoïdes du pouce absents.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗</strong></td><td><p>Causes périphériques :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6" data-wf-id='["c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6"]' style="text-align: left;">Syndrome de Turner ++, ou autre dysgénésie gonadique,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6" data-wf-id='["c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6"]'>Altérations ovariennes secondaires à un traitement agressif ou à une maladie auto-immune.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘</strong></td><td><p>Causes centrales :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Atteinte hypothalamo-hypophysaire,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Syndrome de Kallman,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Sport intense,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Anorexie mentale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Autres causes endocriniennes.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2">Aménorrhée avec caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2"><strong>Grossesse+++</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales<br/>Estradiol normale</strong></td><td><p>Causes anatomiques +++ :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="a4adb766-2f27-9d68-a8c6-fd02c504c270" data-wf-id='["a4adb766-2f27-9d68-a8c6-fd02c504c270"]'>Imperforation hyménéale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Aplasie utérine et/ou vaginale (conseil génétique et caryotype) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Agénésie müllérienne (carytotype, 46 XX),</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Anomalie sévère de la biosynthèse ou de la réceptivité aux androgènes (testostéronémie élevée, caryotype 46, XY),</li></ul></li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="481b6175-626a-cf5a-00a9-15451958db33" data-wf-id='["481b6175-626a-cf5a-00a9-15451958db33"]'>Tuberculose génitale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="bad8584d-ad3b-be2f-dded-044668c5a390" data-wf-id='["bad8584d-ad3b-be2f-dded-044668c5a390"]'>Sténose du col utérin,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="0914a7d5-d669-8378-6609-7e537a8d32b8" data-wf-id='["0914a7d5-d669-8378-6609-7e537a8d32b8"]'>Synéchies utérines.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><p> Causes périphériques<strong> :</strong></p><ul><li>Testicules féminisants ++ (caryotype 46,XY),</li><li>Insuffisance ovarienne prématurée :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Diagnostic = <abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr> > 40 <abbr data-tooltip="Unité internationale">UI</abbr>/L sur 2 dosages à 1 mois d'intervalle,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Étiologies :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Iatrogène,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Auto-immune,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Génétique,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Idiopathique.</li></ul></li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><p><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></p></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Prolactine ↗ : <ul><li>Adénome hyposphysaire à prolactine,</li><li>Médicaments,</li><li>Tumeur comprimant l'axe hypothalamo-hypophysaire,</li></ul></li><li>Prolactine normale ou ↘ :<br/><ul><li>Atteinte hypothalamo-hypophysaire,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Sport intense,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'><strong>Dénutrition, anorexie mentale</strong>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Autres causes endocriniennes (dysthyroïdie, Cushing...).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align: center;"><strong>Aménorrhée avec virilisation des caractères sexuels secondaires</strong></th></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Hyperplasie congénitale des surrénales</strong></td><td><strong>↗</strong> 17-OH progestérone.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Tumeur virilisante de l'ovaire</strong></td><td><strong>↗ </strong>Testostérone.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Tumeur virilisante des surrénales</strong></td><td><strong>↗ </strong><abbr data-tooltip="Stéroïde dihydroépiandrostérone">SDHEA</abbr>.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Syndrome des ovaires polykystiques</strong></td><td>Voir <a href="https://www.ordotype.fr/pathologies/syndrome-des-ovaires-polykystiques" rel="noopener" target="_blank">fiche</a></td></tr></tbody></table>
<table cellpadding="5" id="refer1"><caption>Tableau 1 - Démarche diagnostique</caption><tbody><tr><th colspan="2">Diagnostic positif</th></tr><tr><td colspan="2"><p><strong>Absence de règles chez une patiente en âge d'être réglée :</strong></p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="af49b2dd-7fbd-b926-8bd1-e7d735e72d34" data-wf-id='["af49b2dd-7fbd-b926-8bd1-e7d735e72d34"]'>Aménorrhée primaire : absence d'apparition des premières règles (ménarche) à 16 ans,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="792f3c3a-7da7-14be-c16a-f03808dc07b3" data-wf-id='["792f3c3a-7da7-14be-c16a-f03808dc07b3"]'>Aménorrhée secondaire : absence de règle durant au moins 3 mois chez une patiente antérieurement réglée.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2">Aménorrhée sans caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Biologique</strong><br/><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/bilan-hormonal-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="0d3023e0-474a-5a27-5ffc-66f802d85a09" data-wf-id='["0d3023e0-474a-5a27-5ffc-66f802d85a09"]'>β-<abbr data-tooltip="Hormone chorionique gonadotrope">HCG</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Bilan hormonal :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Estradiol.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Imagerie</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Radiographie de la main (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/age-osseux-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :<ul><li>Sésamoïdes du pouce absent = retard pubertaire,</li><li>Sésamoïdes du pouce présent = impubérisme.</li></ul></li><li>Échographie pelvienne (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/echographie-pelvienne-femme-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</li></ul></td></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>2<sup>ème</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>Si <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> normale :<ul><li>Rechercher une dénutrition,</li><li>Conseil génétique (syndrome de Kallmann : association à une anosmie).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Insuffisance ovarienne précoce : conseil génétique + recherche anticorps anti-<abbr data-tooltip="Thyroperoxydase">TPO</abbr> +/- anticorps anti 21 hydroxylase (non remboursé, env. 65 euros) (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-insuffisance-ovarienne-precoce-auto-immune-diagnostic" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>). À noter que les anticorps anti-ovariens ne sont ni sensibles ni spécifiques,</li><li>Syndrome de Turner : conseil génétique et caryotype 45X ou mosaïque 45X/46XX.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align: center;">Aménorrhée avec caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Biologique</strong><br/><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-avec-caracteres-sexuels-secondaires-bilan-biologique-de-1ere-intention" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>)</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>β-<abbr data-tooltip="Hormone chorionique gonadotrope">HCG</abbr>,</li><li>Bilan hormonal (à faire au 3<sup>ème</sup> jour de l'hémorragie de privation en cas de test aux progestatifs) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'><abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Estradiol,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Testostéronémie</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee" data-wf-id='["ade071bb-10d4-0790-3216-292d0dafd4ee"]'>Prolactinémie : en l’absence de médicament pouvant induire un hyperprolactinémie (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/diagnostic-et-prise-en-charge-de-lhyperprolactinemie" rel="noopener" target="_blank">liste</a>, <abbr data-tooltip="Société française d'endocrinologie">SFE</abbr>),</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Imagerie</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Échographie pelvienne (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/echographie-pelvienne-femme-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>+/- <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> pelvienne en cas de doute à l'échographie</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Si virilisation</strong></td><td style="text-align: left;">Bilan hormonal (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/biologie-amenorrhee-avec-virilisation" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) : <ul><li>17OH-progestérone,</li><li>Testostéronémie,</li><li><abbr data-tooltip="Stéroïde dihydroépiandrostérone">SDHEA</abbr>,</li><li>Delta4-androstènedione.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Examens d'utilité discutée</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="006e05b1-eabc-1593-5f13-d567932db44c" data-wf-id='["006e05b1-eabc-1593-5f13-d567932db44c"]'>Courbe de température (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/courbe-de-temperature" rel="noopener" target="_blank">PDF</a>),</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Test aux progestatifs (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/test-aux-progestatifs" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Après vérification de l'intégrité anatomique de l'utérus et du vagin,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a" data-wf-id='["3a44423f-938b-6356-63c1-3cb4e6d7b62a"]'>Dosage de la <abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, de la <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> et du taux d'œstradiol au 3<sup>ème</sup> jour de l'hémorragie de privation (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/bilan-hormonal-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>) :</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="5affe8da-dedf-1c8a-f4c1-70aefa9216e3" data-wf-id='["5affe8da-dedf-1c8a-f4c1-70aefa9216e3"]'>Test aux progestatifs normal (hémorragie de privation dans les 2 jours suivant l'arrêt des progestatifs) = endomètre normal et réceptif + Estradiol endogène suffisant + bon fonctionnement hypothalamo-hypophysaire (mais ne permet pas l'évaluation du pic de <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr>).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td colspan="2" style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>2<sup>ème</sup> intention</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Insuffisance ovarienne précoce : conseil génétique + recherche anticorps anti-<abbr data-tooltip="Thyroperoxydase">TPO</abbr> +/- anticorps anti 21 hydroxylase (non remboursé, env. 65 euros) (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/amenorrhee-insuffisance-ovarienne-precoce-auto-immune-diagnostic" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>). À noter que les anticorps anti-ovariens ne sont ni sensibles ni spécifiques,</li><li>Syndrome de Turner : conseil génétique et caryotype 45X ou mosaïque 45X/46XX.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></td><td style="text-align: left;"> <ul><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>),</li><li>Si <abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> normale :<ul><li>Rechercher une dénutrition,</li><li>Stress.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Prolactine ↗</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Éliminer une cause médicamenteuse (<a href="https://www.ordotype.fr/liens-utiles/diagnostic-et-prise-en-charge-de-lhyperprolactinemie" rel="noopener" target="_blank">liste</a>, <abbr data-tooltip="Société française d'endocrinologie">SFE</abbr>),</li><li><abbr data-tooltip="Imagerie par résonance magnétique">IRM</abbr> hypophysaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/irm-hypophysaire-amenorrhee" rel="noopener" target="_blank">ordonnance</a>).</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Autres</strong></td><td style="text-align: left;"><ul><li><abbr data-tooltip="Thyroid stimulating hormone">TSH</abbr>,</li><li>Recherche de maladie de Cushing.</li></ul></td></tr></tbody></table><p> </p><table cellpadding="5" id="refer2"><caption>Tableau 2 - Principales étiologies</caption><tbody><tr><th colspan="2">Aménorrhée sans caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2"><strong>Retard pubertaire</strong> (le plus fréquent) : sésamoïdes du pouce absents.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗</strong></td><td><p>Causes périphériques :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6" data-wf-id='["c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6"]' style="text-align: left;">Syndrome de Turner ++, ou autre dysgénésie gonadique,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6" data-wf-id='["c934fcfb-8b6b-1deb-195e-4add6eb013a6"]'>Altérations ovariennes secondaires à un traitement agressif ou à une maladie auto-immune.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘</strong></td><td><p>Causes centrales :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Atteinte hypothalamo-hypophysaire,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Syndrome de Kallman,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Sport intense,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Anorexie mentale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Autres causes endocriniennes.</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2">Aménorrhée avec caractères sexuels secondaires</th></tr><tr><td colspan="2"><strong>Grossesse+++</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales<br/>Estradiol normale</strong></td><td><p>Causes anatomiques +++ :</p><ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="a4adb766-2f27-9d68-a8c6-fd02c504c270" data-wf-id='["a4adb766-2f27-9d68-a8c6-fd02c504c270"]'>Imperforation hyménéale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Aplasie utérine et/ou vaginale (conseil génétique et caryotype) :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Agénésie müllérienne (carytotype, 46 XX),</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8" data-wf-id='["670c4e12-db39-c520-ca12-fc2f759c02d8"]'>Anomalie sévère de la biosynthèse ou de la réceptivité aux androgènes (testostéronémie élevée, caryotype 46, XY),</li></ul></li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="481b6175-626a-cf5a-00a9-15451958db33" data-wf-id='["481b6175-626a-cf5a-00a9-15451958db33"]'>Tuberculose génitale,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="bad8584d-ad3b-be2f-dded-044668c5a390" data-wf-id='["bad8584d-ad3b-be2f-dded-044668c5a390"]'>Sténose du col utérin,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="0914a7d5-d669-8378-6609-7e537a8d32b8" data-wf-id='["0914a7d5-d669-8378-6609-7e537a8d32b8"]'>Synéchies utérines.</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> ↗ <br/>Estradiol ↘</strong></td><td style="text-align: left;"><p> Causes périphériques<strong> :</strong></p><ul><li>Testicules féminisants ++ (caryotype 46,XY),</li><li>Insuffisance ovarienne prématurée :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Diagnostic = <abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr> > 40 <abbr data-tooltip="Unité internationale">UI</abbr>/L sur 2 dosages à 1 mois d'intervalle,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Étiologies :<ul><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Iatrogène,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Auto-immune,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Génétique,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f" data-wf-id='["66d25a41-7f74-d539-baaf-f0c0dd11a38f"]'>Idiopathique.</li></ul></li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><p><strong><abbr data-tooltip="Hormone folliculo-stimulante">FSH</abbr>, <abbr data-tooltip="Hormone lutéinisante">LH</abbr> normales ou ↘<br/> Estradiol ↘ </strong></p></td><td style="text-align: left;"><ul><li>Prolactine ↗ : <ul><li>Adénome hyposphysaire à prolactine,</li><li>Médicaments,</li><li>Tumeur comprimant l'axe hypothalamo-hypophysaire,</li></ul></li><li>Prolactine normale ou ↘ :<br/><ul><li>Atteinte hypothalamo-hypophysaire,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Sport intense,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'><strong>Dénutrition, anorexie mentale</strong>,</li><li data-automation-id="dyn-item-diagnostics-input" data-w-id="2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b" data-wf-id='["2755b3ca-b7c3-5050-4c97-75c2e2a2238b"]'>Autres causes endocriniennes (dysthyroïdie, Cushing...).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align: center;"><strong>Aménorrhée avec virilisation des caractères sexuels secondaires</strong></th></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Hyperplasie congénitale des surrénales</strong></td><td><strong>↗</strong> 17-OH progestérone.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Tumeur virilisante de l'ovaire</strong></td><td><strong>↗ </strong>Testostérone.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Tumeur virilisante des surrénales</strong></td><td><strong>↗ </strong><abbr data-tooltip="Stéroïde dihydroépiandrostérone">SDHEA</abbr>.</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Syndrome des ovaires polykystiques</strong></td><td>Voir <a href="https://www.ordotype.fr/pathologies/syndrome-des-ovaires-polykystiques" rel="noopener" target="_blank">fiche</a></td></tr></tbody></table>