Sinusite aiguë de l'adulte
<table id="refer1" cellpadding="5"><caption>Tableau 1 - Sinusite aiguë maxillaire purulente</caption><tbody><tr><th colspan="2">Diagnostic</th></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Clinique</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Diagnostic positif de sinusite aiguë maxillaire purulente</strong></td><td><p><strong>≥ 2 critères parmi</strong> <strong>les 3 suivants :</strong></p><ul><li>Persistance ou augmentation des douleurs sinusiennes infra-orbitaires malgré un traitement symptomatique prescrit pendant ≥ 48 heures,</li><li>Caractéristiques de la douleur :<ul><li>Unilatérale et/ou,</li><li>Augmentée quand la tête est penchée en avant, et/ou</li><li>Pulsatile, et/ou</li><li>Acmé en fin d’après-midi et la nuit,</li></ul></li><li>Augmentation de la rhinorrhée et caractère continu de la purulence (ces signes ont d’autant plus de valeur qu’ils sont unilatéraux).</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Recherche de complications</strong></td><td><ul><li>Neuro-méningées : syndrome méningé, signes neurologiques,</li><li>Atteinte oculaire :<ul><li>Œdème palpébral,</li><li>Trouble de la vision,</li><li>Exophtalmie,</li><li>Trouble de la motricité oculaire,</li></ul></li><li>Cutanéo-muqueux : cellulite, abcès jugal.</li></ul></td></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Paraclinique</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Scanner des sinus</strong><br /><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/scanner-des-sinus" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>)</strong></td><td><ul><li><strong>Pas en 1<sup>ère</sup> intention</strong></li><li>Indiqué en cas de :<ul><li>Doute diagnostique,</li><li>Complications,</li><li>Échec de l'antibiothérapie,</li><li>Immunodépression.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Bilan bucco-dentaire</strong><br /><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/bilan-bucco-dentaire-sinusite-maxillaire" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>)</strong></td><td><ul><li>Si sinusite maxillaire unilatérale sans contexte de rhinite,</li><li>+ Panoramique dentaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/panoramique-dentaire-sinusite-maxillaire" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>)</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2">Traitement</th></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Forme non purulente</strong></td></tr><tr><td colspan="2"><ul><li>Éducation (<a href="https://www.ordotype.fr/recommandations/sinusite-maxillaire-aigue-virale" target="_blank" rel="noopener">version imprimable</a>)</li><li>Traitement symptomatique (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-traitement-symptomatique-seul" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>) :<ul><li>Antalgiques,</li><li>+/- Lavage des fosses nasales au sérum salé (intérêt incertain).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Forme purulente (voir critères <a href="#refer1">ci-avant</a>)</strong></td></tr><tr><td style="background-color: #efefef; text-align: center;" colspan="2"><strong>Mesures systématiques</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;" colspan="2"><ul><li style="text-align: left;">Éducation (<a href="https://www.ordotype.fr/recommandations/sinusite-maxillaire-aigue-bacterienne" target="_blank" rel="noopener">version imprimable</a>)</li><li style="text-align: left;">Traitement symptomatique : antalgiques +/- lavage des fosses nasales au sérum salé (intérêt incertain).</li><li style="text-align: left;">Éviter les AINS</li></ul></td></tr><tr><td style="background-color: #efefef; text-align: center;" colspan="2"><strong>Antibiothérapie</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td><td><ul><li><strong>Amoxicilline 3g/j pendant 7 jours</strong> (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-amoxicilline" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>), </li><li>En cas d'échec : amoxicilline + acide clavulanique pendant 7 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-augmentin" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Infection dentaire associée</strong></td><td><p>Amoxicilline + acide clavulanique 3 g/j pendant 7 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-augmentin" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</p></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Allergie aux pénicillines sans allergie aux céphalosporines</strong></td><td><ul><li>Céfpodoxime proxétil 400 mg/j pendant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-cefpodoxime" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>),</li><li>ou Céfuroxime axétil, 500 mg/j, pendant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-cefuroxime" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>),</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Allergie aux pénicillines avec allergie aux céphalosporines</strong></td><td><p>Pristinamycine 2 g /j durant 4 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-cefuroxine" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</p></td></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Indications à demander un avis ORL</strong></td></tr><tr><td colspan="2"><ul><li>Forme hyperalgique résistant au traitement antalgique (avis en urgence),</li><li>Sinusite maxillaire symptomatique > 12 semaines malgré un traitement approprié,</li><li>≥ 3–4 épisodes de sinusite maxillaire par an.</li></ul></td></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Indications à une hospitalisation en urgence</strong></td></tr><tr><td colspan="2"><p><strong>Signes de complication :</strong></p><ul><li>Syndrome méningé, signes neurologiques,</li><li>Exophtalmie,</li><li>Œdème palpébral,</li><li>Troubles de la motricité oculaire, diplopie,</li><li>Cellulite, abcès jugal,</li><li>Douleurs insomniantes.</li></ul></td></tr></tbody></table><p> </p><table id="refer2" cellpadding="5"><caption>Tableau 2 - Sinusite aiguë frontale, sphénoïdale ou ethmoïdale</caption><tbody><tr><th colspan="4">Diagnostic</th></tr><tr><td style="text-align: center;">-</td><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>Frontale</strong></td><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>Sphénoïdale</strong></td><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>Ethmoïdale</strong></td></tr><tr><td style="vertical-align: middle; text-align: center;"><strong>Clinique</strong></td><td style="vertical-align: top;"><ul><li>Douleurs :<ul><li>Frontales,</li><li>Sus-orbitaires,</li><li>Intenses,</li><li>Pulsatiles,</li><li>+/- Irradiant dans l'hémicrâne,</li></ul></li><li>Rhinorrhée homolatérale,</li><li>Obstruction nasale homolatérale,</li><li>Acmé des douleurs en fin de matinée et en soirée.</li></ul></td><td style="vertical-align: top;"><ul><li>Douleurs rétro-orbitaires et/ou du vertex et/ou occipitales,</li><li>Y penser en cas de douleurs atypiques au décours d'une rhinite banale.</li></ul></td><td style="vertical-align: top;"><ul><li>Enfant,</li><li>Fièvre élevée,</li><li>Œdème avec comblement de l'angle interne de l'œil,</li><li>Absence de pus conjonctival (élimine une dacryocystite ou une conjonctivite),</li><li>Rhinorrhée purulente homolatérale,</li><li>Forme collectée :<ul><li>Exophtalmie,</li><li>+/- Baisse de l'acuité visuelle,</li><li>+/- Mydriase aréactive,</li><li>+/- Ophtalmoplégie, diplopie.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Paraclinique</strong></td><td colspan="3">Scanner des sinus, systématique (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/scanner-des-sinus" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</td></tr><tr><th colspan="4">Traitement</th></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="4"><strong>Mesures générales</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;" colspan="4"><ul><li style="text-align: left;">Antalgiques, éviter les AINS,</li><li style="text-align: left;"><strong>Avis spécialisé, </strong>qui ne doit pas retarder l'introduction de l'antibiothérapie,</li><li style="text-align: left;"><strong>Hospitalisation en urgence en cas de signe de complication :</strong><ul><li>Syndrome méningé, signes neurologiques,</li><li>Exophtalmie,</li><li>Œdème palpébral,</li><li>Troubles de la motricité oculaire, diplopie,</li><li>Cellulite, abcès,</li><li>Douleurs insomniantes.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="4"><strong>Antibiothérapie systématique</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td><td style="text-align: left;" colspan="3">Amoxicilline + acide Clavulanique pendant 7 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-augmentin" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Allergie aux pénicillines sans allergie aux céphalosporines</strong></td><td style="text-align: left;" colspan="3"><ul><li>Céfpodoxime proxétil 400 mg/j pendant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-cefpodoxime" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>), ou</li><li>Céfuroxime axétil, 500 mg/j, pendant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-cefuroxime" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>),</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Allergie aux pénicillines avec allergie aux céphalosporines</strong></td><td style="text-align: left;" colspan="3"><ul><li>Lévofloxacine 500 mg/j durant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-levofloxacine" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>), ou</li><li>Moxifloxacine 400 mg/j durant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-moxifloxacine" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</li></ul></td></tr></tbody></table>
<table id="refer1" cellpadding="5"><caption>Tableau 1 - Sinusite aiguë maxillaire purulente</caption><tbody><tr><th colspan="2">Diagnostic</th></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Clinique</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Diagnostic positif de sinusite aiguë maxillaire purulente</strong></td><td><p><strong>≥ 2 critères parmi</strong> <strong>les 3 suivants :</strong></p><ul><li>Persistance ou augmentation des douleurs sinusiennes infra-orbitaires malgré un traitement symptomatique prescrit pendant ≥ 48 heures,</li><li>Caractéristiques de la douleur :<ul><li>Unilatérale et/ou,</li><li>Augmentée quand la tête est penchée en avant, et/ou</li><li>Pulsatile, et/ou</li><li>Acmé en fin d’après-midi et la nuit,</li></ul></li><li>Augmentation de la rhinorrhée et caractère continu de la purulence (ces signes ont d’autant plus de valeur qu’ils sont unilatéraux).</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Recherche de complications</strong></td><td><ul><li>Neuro-méningées : syndrome méningé, signes neurologiques,</li><li>Atteinte oculaire :<ul><li>Œdème palpébral,</li><li>Trouble de la vision,</li><li>Exophtalmie,</li><li>Trouble de la motricité oculaire,</li></ul></li><li>Cutanéo-muqueux : cellulite, abcès jugal.</li></ul></td></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Paraclinique</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Scanner des sinus</strong><br /><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/scanner-des-sinus" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>)</strong></td><td><ul><li><strong>Pas en 1<sup>ère</sup> intention</strong></li><li>Indiqué en cas de :<ul><li>Doute diagnostique,</li><li>Complications,</li><li>Échec de l'antibiothérapie,</li><li>Immunodépression.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Bilan bucco-dentaire</strong><br /><strong>(<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/bilan-bucco-dentaire-sinusite-maxillaire" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>)</strong></td><td><ul><li>Si sinusite maxillaire unilatérale sans contexte de rhinite,</li><li>+ Panoramique dentaire (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/panoramique-dentaire-sinusite-maxillaire" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>)</li></ul></td></tr><tr><th colspan="2">Traitement</th></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Forme non purulente</strong></td></tr><tr><td colspan="2"><ul><li>Éducation (<a href="https://www.ordotype.fr/recommandations/sinusite-maxillaire-aigue-virale" target="_blank" rel="noopener">version imprimable</a>)</li><li>Traitement symptomatique (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-traitement-symptomatique-seul" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>) :<ul><li>Antalgiques,</li><li>+/- Lavage des fosses nasales au sérum salé (intérêt incertain).</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Forme purulente (voir critères <a href="#refer1">ci-avant</a>)</strong></td></tr><tr><td style="background-color: #efefef; text-align: center;" colspan="2"><strong>Mesures systématiques</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;" colspan="2"><ul><li style="text-align: left;">Éducation (<a href="https://www.ordotype.fr/recommandations/sinusite-maxillaire-aigue-bacterienne" target="_blank" rel="noopener">version imprimable</a>)</li><li style="text-align: left;">Traitement symptomatique : antalgiques +/- lavage des fosses nasales au sérum salé (intérêt incertain).</li><li style="text-align: left;">Éviter les AINS</li></ul></td></tr><tr><td style="background-color: #efefef; text-align: center;" colspan="2"><strong>Antibiothérapie</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td><td><ul><li><strong>Amoxicilline 3g/j pendant 7 jours</strong> (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-amoxicilline" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>), </li><li>En cas d'échec : amoxicilline + acide clavulanique pendant 7 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-augmentin" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Infection dentaire associée</strong></td><td><p>Amoxicilline + acide clavulanique 3 g/j pendant 7 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-augmentin" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</p></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Allergie aux pénicillines sans allergie aux céphalosporines</strong></td><td><ul><li>Céfpodoxime proxétil 400 mg/j pendant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-cefpodoxime" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>),</li><li>ou Céfuroxime axétil, 500 mg/j, pendant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-cefuroxime" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>),</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Allergie aux pénicillines avec allergie aux céphalosporines</strong></td><td><p>Pristinamycine 2 g /j durant 4 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-cefuroxine" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</p></td></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Indications à demander un avis ORL</strong></td></tr><tr><td colspan="2"><ul><li>Forme hyperalgique résistant au traitement antalgique (avis en urgence),</li><li>Sinusite maxillaire symptomatique > 12 semaines malgré un traitement approprié,</li><li>≥ 3–4 épisodes de sinusite maxillaire par an.</li></ul></td></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="2"><strong>Indications à une hospitalisation en urgence</strong></td></tr><tr><td colspan="2"><p><strong>Signes de complication :</strong></p><ul><li>Syndrome méningé, signes neurologiques,</li><li>Exophtalmie,</li><li>Œdème palpébral,</li><li>Troubles de la motricité oculaire, diplopie,</li><li>Cellulite, abcès jugal,</li><li>Douleurs insomniantes.</li></ul></td></tr></tbody></table><p> </p><table id="refer2" cellpadding="5"><caption>Tableau 2 - Sinusite aiguë frontale, sphénoïdale ou ethmoïdale</caption><tbody><tr><th colspan="4">Diagnostic</th></tr><tr><td style="text-align: center;">-</td><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>Frontale</strong></td><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>Sphénoïdale</strong></td><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;"><strong>Ethmoïdale</strong></td></tr><tr><td style="vertical-align: middle; text-align: center;"><strong>Clinique</strong></td><td style="vertical-align: top;"><ul><li>Douleurs :<ul><li>Frontales,</li><li>Sus-orbitaires,</li><li>Intenses,</li><li>Pulsatiles,</li><li>+/- Irradiant dans l'hémicrâne,</li></ul></li><li>Rhinorrhée homolatérale,</li><li>Obstruction nasale homolatérale,</li><li>Acmé des douleurs en fin de matinée et en soirée.</li></ul></td><td style="vertical-align: top;"><ul><li>Douleurs rétro-orbitaires et/ou du vertex et/ou occipitales,</li><li>Y penser en cas de douleurs atypiques au décours d'une rhinite banale.</li></ul></td><td style="vertical-align: top;"><ul><li>Enfant,</li><li>Fièvre élevée,</li><li>Œdème avec comblement de l'angle interne de l'œil,</li><li>Absence de pus conjonctival (élimine une dacryocystite ou une conjonctivite),</li><li>Rhinorrhée purulente homolatérale,</li><li>Forme collectée :<ul><li>Exophtalmie,</li><li>+/- Baisse de l'acuité visuelle,</li><li>+/- Mydriase aréactive,</li><li>+/- Ophtalmoplégie, diplopie.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Paraclinique</strong></td><td colspan="3">Scanner des sinus, systématique (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/scanner-des-sinus" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</td></tr><tr><th colspan="4">Traitement</th></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="4"><strong>Mesures générales</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;" colspan="4"><ul><li style="text-align: left;">Antalgiques, éviter les AINS,</li><li style="text-align: left;"><strong>Avis spécialisé, </strong>qui ne doit pas retarder l'introduction de l'antibiothérapie,</li><li style="text-align: left;"><strong>Hospitalisation en urgence en cas de signe de complication :</strong><ul><li>Syndrome méningé, signes neurologiques,</li><li>Exophtalmie,</li><li>Œdème palpébral,</li><li>Troubles de la motricité oculaire, diplopie,</li><li>Cellulite, abcès,</li><li>Douleurs insomniantes.</li></ul></li></ul></td></tr><tr><td style="background-color: #bef2d3; text-align: center;" colspan="4"><strong>Antibiothérapie systématique</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>1<sup>ère</sup> intention</strong></td><td style="text-align: left;" colspan="3">Amoxicilline + acide Clavulanique pendant 7 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-augmentin" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Allergie aux pénicillines sans allergie aux céphalosporines</strong></td><td style="text-align: left;" colspan="3"><ul><li>Céfpodoxime proxétil 400 mg/j pendant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-cefpodoxime" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>), ou</li><li>Céfuroxime axétil, 500 mg/j, pendant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-cefuroxime" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>),</li></ul></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Allergie aux pénicillines avec allergie aux céphalosporines</strong></td><td style="text-align: left;" colspan="3"><ul><li>Lévofloxacine 500 mg/j durant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-levofloxacine" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>), ou</li><li>Moxifloxacine 400 mg/j durant 5 jours (<a href="https://www.ordotype.fr/ordonnances-types/adulte-sinusite-moxifloxacine" target="_blank" rel="noopener">ordonnance</a>).</li></ul></td></tr></tbody></table>
Sources et recommandations :
Auteur(s) :
Relecteur(s) :

Sinusite maxillaire aiguë virale
Contenu Premium
Accéder gratuitement au contenu premium d’Ordotype pendant 1 mois.
Accéder gratuitement au contenu premium d’Ordotype pendant 2 mois.

Sinusite maxillaire aiguë bactérienne
Contenu Premium
Accéder gratuitement au contenu premium d’Ordotype pendant 1 mois.
Accéder gratuitement au contenu premium d’Ordotype pendant 2 mois.

Information de prise de la lévofloxacine
Contenu Premium
Accéder gratuitement au contenu premium d’Ordotype pendant 1 mois.
Accéder gratuitement au contenu premium d’Ordotype pendant 2 mois.
Résumé des recommandations récentes et ordonnances types de bilans et traitements pour la prise en charge de la sinusite aiguë de l'adulte en médecine générale.
Rappels essentiels des revues et recommandations récentes sur le diagnostic et la prise en charge de la sinusite aiguë de l'adulte en médecine générale.
Ordonnances types de bilans et de traitements de la sinusite aiguë de l'adulte en accord avec les pratiques actuelles.
Fiches conseils imprimables pour les patients présentant une sinusite aiguë de l'adulte