Lithiase biliaire
<div><table id="refer1" border="1" cellpadding="5"><caption>Tableau 1 - Lithiase vésiculaire symptomatique</caption><tbody><tr><th style="height: 19px;" colspan="2" height="19">Caractéristiques de la douleur biliaire</th></tr><tr><td colspan="2" height="19"><ul><li>Apparition rapidement progressive ou brutale,</li><li>Permanente, de forte intensité,</li><li>À type de broiement ou de crampe,</li><li>Localisation : épigastre ou hypocondre droit,</li><li>+/- Irradiation en hémiceinture ou en bretelle,</li><li>+/- Nausées ou vomissements,</li><li>+/- Inhibition inspiratoire.</li></ul></td></tr><tr><th style="height: 19px; text-align: center;" colspan="2" height="19">Ne sont pas des symptômes de lithiase vésiculaire</th></tr><tr><td colspan="2" height="19"><ul><li>Dyspepsie,</li><li>Troubles de la digestion/du transit,</li><li>Ballonnements,</li><li>Symptômes extra-digestifs.</li></ul></td></tr></tbody></table></div><p> </p><div><table id="refer2" border="1" cellpadding="5"><tfoot><tr><td style="text-align: left;" colspan="10">VBP : voie biliaire principale</td></tr></tfoot><caption>Tableau 2 - Pathologies biliaires</caption><tbody><tr><th style="text-align: center;"> </th><th style="text-align: center;" colspan="3"><strong>Clinique</strong></th><th style="text-align: center;" colspan="4"><strong>Biologie</strong></th><th style="text-align: center;" colspan="2"><strong>Échographie<br />(examen de 1<sup>ère</sup> intention)</strong></th></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Lithiase</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Douleur</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Fièvre</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Ictère</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>ASAT/ALAT</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Bilirubine</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>GGT/PAL</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Lipase</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Paroi vésiculaire</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>VBP</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Colique hépatique</strong></td><td style="text-align: center;">Biliaire < 6h</td><td style="text-align: center;">-</td><td style="text-align: center;"><p>-</p></td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">Fine</td><td style="text-align: center;">Fine</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Migration lithiasique</strong></td><td style="text-align: center;">Biliaire < 6h</td><td style="text-align: center;">-</td><td style="text-align: center;">-</td><td style="text-align: center;">↗ importante suivie d'une ↘ rapide</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">Fine</td><td style="text-align: center;">Fine</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Cholécystite</strong></td><td style="text-align: center;">Biliaire > 6h</td><td style="text-align: center;">+</td><td style="text-align: center;"> -</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">Épaissie</td><td style="text-align: center;">Fine</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Angiocholite</strong></td><td style="text-align: center;">Biliaire > 6h</td><td style="text-align: center;">+</td><td style="text-align: center;">+</td><td style="text-align: center;">↗</td><td style="text-align: center;">↗</td><td style="text-align: center;">↗</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">Épaissie</td><td style="text-align: center;">Dilatée</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Pancréatite aiguë lithiasique</strong></td><td style="text-align: center;">Permanente et transfixiante</td><td style="text-align: center;">-</td><td style="text-align: center;">+/-</td><td style="text-align: center;">↗</td><td style="text-align: center;">↗ ou N</td><td style="text-align: center;">↗ ou N</td><td style="text-align: center;">↗</td><td style="text-align: center;">Fine</td><td style="text-align: center;">Dilatée</td></tr></tbody></table></div><p>‍</p><table id="refer3" cellpadding="5"><caption>Tableau 3 - Indications de la cholecystectomie</caption><tbody><tr><th colspan="2">Indications de la cholecystectomie</th></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Indications</strong></td><td> <ul><li>Colique hépatique <strong>(urgence)</strong>,</li><li>Cholécystite aiguë <strong>(urgence)</strong>,</li><li>Angiocholite <strong>(urgence)</strong>,</li><li>Pancréatite aiguë biliaire <strong>(urgence)</strong>,</li><li>Calcul de la voie biliaire principale asymptomatique,</li><li>Polype vésiculaire ≥ 10 mm,</li><li>Vésicule porcelaine,</li><li>Indications à discuter :<ul><li>Calcul > 3 cm,</li><li>Cholangite sclérosante et présence de polypes vésiculaires,</li><li>Lithiase vésiculaire asymptomatique + polypes vésiculaires de 6 à 10 mm.</li><li>Polypes vésiculaires dont la taille augmente,</li><li>Anémies hémolytiques héréditaires (drépanocytose, sphérocytose) avec présence de calculs vésiculaires asymptomatiques, au cours de la splénectomie.</li></ul></li></ul><p><strong>(urgence)</strong> = pathologie imposant une prise en charge urgente, la cholécystectomie est quant à elle parfois différée.</p></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Non indications</strong></td><td>Lithiase <strong>vésiculaire</strong> asymptomatique</td></tr></tbody></table>
<div><table id="refer1" border="1" cellpadding="5"><caption>Tableau 1 - Lithiase vésiculaire symptomatique</caption><tbody><tr><th style="height: 19px;" colspan="2" height="19">Caractéristiques de la douleur biliaire</th></tr><tr><td colspan="2" height="19"><ul><li>Apparition rapidement progressive ou brutale,</li><li>Permanente, de forte intensité,</li><li>À type de broiement ou de crampe,</li><li>Localisation : épigastre ou hypocondre droit,</li><li>+/- Irradiation en hémiceinture ou en bretelle,</li><li>+/- Nausées ou vomissements,</li><li>+/- Inhibition inspiratoire.</li></ul></td></tr><tr><th style="height: 19px; text-align: center;" colspan="2" height="19">Ne sont pas des symptômes de lithiase vésiculaire</th></tr><tr><td colspan="2" height="19"><ul><li>Dyspepsie,</li><li>Troubles de la digestion/du transit,</li><li>Ballonnements,</li><li>Symptômes extra-digestifs.</li></ul></td></tr></tbody></table></div><p> </p><div><table id="refer2" border="1" cellpadding="5"><tfoot><tr><td style="text-align: left;" colspan="10">VBP : voie biliaire principale</td></tr></tfoot><caption>Tableau 2 - Pathologies biliaires</caption><tbody><tr><th style="text-align: center;"> </th><th style="text-align: center;" colspan="3"><strong>Clinique</strong></th><th style="text-align: center;" colspan="4"><strong>Biologie</strong></th><th style="text-align: center;" colspan="2"><strong>Échographie<br />(examen de 1<sup>ère</sup> intention)</strong></th></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Lithiase</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Douleur</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Fièvre</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Ictère</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>ASAT/ALAT</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Bilirubine</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>GGT/PAL</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Lipase</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>Paroi vésiculaire</strong></td><td style="text-align: center;"><strong>VBP</strong></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Colique hépatique</strong></td><td style="text-align: center;">Biliaire < 6h</td><td style="text-align: center;">-</td><td style="text-align: center;"><p>-</p></td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">Fine</td><td style="text-align: center;">Fine</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Migration lithiasique</strong></td><td style="text-align: center;">Biliaire < 6h</td><td style="text-align: center;">-</td><td style="text-align: center;">-</td><td style="text-align: center;">↗ importante suivie d'une ↘ rapide</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">Fine</td><td style="text-align: center;">Fine</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Cholécystite</strong></td><td style="text-align: center;">Biliaire > 6h</td><td style="text-align: center;">+</td><td style="text-align: center;"> -</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">Épaissie</td><td style="text-align: center;">Fine</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Angiocholite</strong></td><td style="text-align: center;">Biliaire > 6h</td><td style="text-align: center;">+</td><td style="text-align: center;">+</td><td style="text-align: center;">↗</td><td style="text-align: center;">↗</td><td style="text-align: center;">↗</td><td style="text-align: center;">N</td><td style="text-align: center;">Épaissie</td><td style="text-align: center;">Dilatée</td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Pancréatite aiguë lithiasique</strong></td><td style="text-align: center;">Permanente et transfixiante</td><td style="text-align: center;">-</td><td style="text-align: center;">+/-</td><td style="text-align: center;">↗</td><td style="text-align: center;">↗ ou N</td><td style="text-align: center;">↗ ou N</td><td style="text-align: center;">↗</td><td style="text-align: center;">Fine</td><td style="text-align: center;">Dilatée</td></tr></tbody></table></div><p>‍</p><table id="refer3" cellpadding="5"><caption>Tableau 3 - Indications de la cholecystectomie</caption><tbody><tr><th colspan="2">Indications de la cholecystectomie</th></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Indications</strong></td><td> <ul><li>Colique hépatique <strong>(urgence)</strong>,</li><li>Cholécystite aiguë <strong>(urgence)</strong>,</li><li>Angiocholite <strong>(urgence)</strong>,</li><li>Pancréatite aiguë biliaire <strong>(urgence)</strong>,</li><li>Calcul de la voie biliaire principale asymptomatique,</li><li>Polype vésiculaire ≥ 10 mm,</li><li>Vésicule porcelaine,</li><li>Indications à discuter :<ul><li>Calcul > 3 cm,</li><li>Cholangite sclérosante et présence de polypes vésiculaires,</li><li>Lithiase vésiculaire asymptomatique + polypes vésiculaires de 6 à 10 mm.</li><li>Polypes vésiculaires dont la taille augmente,</li><li>Anémies hémolytiques héréditaires (drépanocytose, sphérocytose) avec présence de calculs vésiculaires asymptomatiques, au cours de la splénectomie.</li></ul></li></ul><p><strong>(urgence)</strong> = pathologie imposant une prise en charge urgente, la cholécystectomie est quant à elle parfois différée.</p></td></tr><tr><td style="text-align: center;"><strong>Non indications</strong></td><td>Lithiase <strong>vésiculaire</strong> asymptomatique</td></tr></tbody></table>
Sources et recommandations
Auteur(s)
Relecteur(s)
Résumé des recommandations récentes et ordonnances types de bilans et traitements pour la médecine générale.
Rappels essentiels des revues et recommandations récentes pour la médecine générale.
Fiches conseils imprimables pour les patients présentant une lithiase biliaire